Son bölümde bu eventta gözlemlediğim üç ana problemi konuşmak istiyorum , daha çok 7 sayılık ana seri hakkında konuşacağım . Problemlere geçmeden önce serinin çizimlerine kısaca değineyim. Bence çizimlerin aman aman bir tarafı yok yüz çizimlerini özellikle beğenmedim savaş kısımlarında çok tuhaf haller alıyor , renklendirme ise koyu tonlara teslim olmuş durumda bazen insana zaman kavramını şaşırtıyor , New York'un göbeğindeki savaş tam güneş batarkenmiydi yoksa öğlenmiydi anlayamadım , Black Panterde bayağı günlük güneşlik görünüyordu , görünüşe göre sadece yazarlar değil çizerlerde birbirinden bir haber , bir tarafta Cap. ilk savaşın yaralarını taşıyor diğer tarafta bir çiziği bile yok neden ana hikayenin çizimlerini takip etmemişler anlayamadım . Yani uzun lafın kısası artwork çokta ahım şahım değil.
Bu hikayenin aslında neden kötü olduğunu özetleyen en büyük üç probleme geleyim , yada daha doğrusu kötü hale getiren üç neden:
1-Bu hikayenin kötü adamı yok
Benzer bir konsept eğer DC evreninde olsa çok daha başarılı olurdu neden biliyormusunuz , çünkü DC'nin çok daha iyi (yada kötü :) ) kötü adamları var. Bu hikayede olayları manipüle eden bir kötünün eksikliğini hissettim , daha doğrusu gözlerim bir Lex Luthor aradı , düşünsenize kahramanlar birbirine düşüyor ve olayları izleyen ateşi körükleyen bir adam hepsini gülerek izliyor , o zaman hikaye çok daha iyi bir yöne gidebilirdi , peki Marvel'da böyle Luthor çapında bir adam var mı ? Düşündüm ama bir türlü çıkaramadım , Marvel'ın da kendine has iyi kötü karakterleri var ama kendi yayınlarında hapsoluyorlar mesela örümceğin düşmanlarının hiç biri böyle büyük ölçekte bir manipülasyon yapabilecek kapasitede değil , biraz Ozborn'u Luthorlaştırmaya çalışıyorlar ama karakterin yapısında yok , Magneto büyük bir düşmandır ama mutant olayları dışında potansiyeli yok , Galactus ve Thanos gibileri ise dünyayı yok etme derdinde, belki Dr.Doom kullanılabilirdi ama onunda hem tipi kurtarmıyor hemde Latveriya sınırları ellerini bağlıyor. Marvel'ın gerçektende sadece zekasını kullanan ciddi, düzgün görünümlü bir kötü adama ihtiyacı var. Peki ortada kötü adam olmayınca ne oluyor bu sefer bir taraf kötü duruma düşürülüyor. İlk bölümde belirtmiştim Cap. ve tarafının savunduğu fikrin ne kadar temelsiz olduğunu ve Ironman tarafının başından beri haklı olduğunu söylemiştim , böyle bir temelsizlikte önce Cap. tarafı gizli kimliğimiz tehlikeye düşüyor diye karşı çıkıyordu ama bu fikrin sorunlu tarafı zaten yasa tarafındakiler kimin kim olduğunu biliyor , gizliliğin korunacağına dair hükümet garanti veriyor buna rağmen Cap. tarafı güvenmiyor , yok Dr.Doom gibi kötülerin hackleyipte çalmayacağı ne malüm diyorlar ama işin tuhaf tarafı SHILD ajanları ava çıktığında zaten kahramanların tüm şecereleri bilgisayarda görünüyor hadi diyelim ki bu bilgileri yasadan sonra kayıt olan kahramanlar verdi o zaman tüm bilgileriniz zaten belirlenmiş olmuyor mu ? bir kötü adam bu bilgileri çalamaz mı ? (Cidden bilgiler SHILD'e toplandıysa niye kimse çalmaya çalışmıyor , hakikatende Marvel'da aklı çalışan kötü adam yok :) ) . İşte bu temelsizlik tutmayınca saçma bir insan hakları savunuculuğuna dönüştürmeye kalktılar , ama bu fikirdeki sorunda şu , siz yasal koruyucular değilsiniz ki en başında insan haklarını siz ihlâl ediyorsunuz , vigilantism bir suçtur devlet artık göz yummuyorsa o zaman suçlusunuz anlamına gelir tıpkı Watchmen deki gibi. Cap. tarafının hiçbir haklı gerekçesi kalmayınca geriye tek bir çare kalıyor kayıt taraftarlarını kötü taraf olarak göstermek ve ilk adım Thor'u klonlayıp karşı tarafa saldırtıp dirençlerini kırmak ama işler ters gidiyor ve Goliath ölüyor. İşte o noktada Ironman tarafının haklı bir yanı kalmıyor , omuz omuza savaştığınız bir arkadaşınız sizin hatanızdan dolayı ölünce (Gerçi Goliath'ın o kadarda büyük bir kayıp olduğunuda zannetmiyorum sonrasında kimse ondan pekte bahsetmedi , yasını bile tutmadılar, hele ondan önce frontlineda ölen adamın adı bir daha hiç geçmedi) artık haklı tarafın kalmaz bu durumda savaşı bırakıp uzlaşmaya çalışman gerekir fakat öyle mi oluyor , tabi ki hayır tam tersi dahada sertleşip yakaladıklarını Negative zone'a atmaya başladılar birde üstüne eski kötülerle işbirliğine girdiler. Mark Miller'ın söylediği bir şeyi okumuştum dediğine göre diğer yayınlarda Ironman tarafını çok kötü gösterdiler diyordu , iyide en başta bunu sen yaptın , Ironman tarafını kötülerle işbirliğine sokturdun , karşı taraftakileri gün ışığı göstermeden Negatif Zone'a hapsettirdin , bundan sonra okuyucuların o tarafı nasıl savunmasını bekliyorsun ki .Yok kahramanların güçleri çok tehlikeli normal insanlar gibi hapsedilemezler rahatça kaçarlar açıklamasına mı inanayım , kötü adamlar neden atılmıyordu şimdiye kadarda sürekli kaçıp duruyorlardı , kahramanlar onlardan da kötü koşulları mı hak ediyorlar ? Bu şekilde senaryo boşlukları hikayeyi kötü hale getiren nedenlerden birisi , hiç kimse Tony Stark'ın yaptıklarını tasvip edemez ve savaş boyunca Stark ve Reed Richards kötü adamlar olarak gösteriliyorlar , arkadaşlarını öldüren bir robotu tekrar kullanıyorlar , bundan daha kötü bir suç olabilir mi? Neyse ki savaşın sonunda Reed Sue'yu kurtarıyorda biraz affettiriliyor kendini ama Tony'e kimsenin sempati gösterdiği yok , resmen kötü adama dönüştürülmüş durumda savaş sonunda yaptığı Stampford anıtını fanların umursayacağını mı sanıyorlardı ? bu eventtan sonra okuduğum en çok yorum Ironman'den nefret ettim oldu . Başlangıçta yaptığı reklamında mantığından uzaklaşmasına neden oluyor "kahramanlar ayrıştı sen hangi taraftasın ?" , peki sayın yazarlar siz karakterleri bu kadar kötüleştirirken hangi tarafı tuttunuz ?
2-Hikayenin politik mesajları çok zayıf , ciddiye alınacak tarafı yok
Çizgi romanlar zaman zaman ciddi konuları ele alırlar , tamamen ciddi konular üzerine çizgiromanlarda yazılmıştır. Devam eden serilerde ise ciddi hikayeler ve politik mesajlar vermek zordur bunun için temeli iyi ayarlamak gerekir. Özellikle birçok yayına yaydığın bir eventta bunu yapamazsın çünkü çıkacak çizgiroman sayısı fazla olduğundan ve farklı farklı isimler ele alacağından toparlamak imkansızdır. Watchmen neden mükemmel bir hikaye çünkü tek bir elden çıkmıştır 12 sayıda herşey anlatılıp bitiriliyor , New Frontier neden iyi bir hikayedir çünkü fazla yayılmadan tek elden çıkma 6 sayılık bir öyküdür, ikiside son derece ciddi mesajlar vermiş öykülerdir. Mark Miller'ın da başta yapmak istediği buydu , benzer bir temayı Marvel evreninde kullanmak fakat kaçırdığı nokta diğer öyküler alternatif bir devamlılıkta yada orjinal karakterlerle yapılmıştır , bu temayı genel devamlılıkta kullanması büyük bir hata oldu. Miller'ı bu hikayede çok eleştirsemde kötü bir yazar değildir daha geçen Superman Red Son'u analiz ettim, isteyince iyi bir politik mesajları olan hikaye yapabilir ama sorun burada yapmak istediği şeyi diğer tie-in'lerin yazarlarıyla iyi koordine edememesiydi. Hikaye iyi bir fikire dayanıyordu kayıt yasası biraz daha sert hale getirilseydi uygulaması güzel olurdu mesela herkez maskesini çıkarıp yüzünü halka gösterecek zorunluluğu gibi , o zaman karşı çıkanlar inandırıcı sebeplere sahip olurdu. Tüm hatalara rağmen yasa geçtikten sonra tartışılması büyük bir problem yaratıyor. Civil war sayı 1'i okuyan bir kişi kahramanların gerçektende halkın gözünden düştüğünü ve herkezin yasayı desteklediğini zanneder fakat neredeyse tüm tie in'lerde Marvel evreninin sıradan halkı yasa karşıtı görünüyor , saçma sapan Kara Panter dışında. Onda tüm siyahlar yasa karşıtı tüm beyazlar yasa tarafında ve bu cidden rahatsız edici bir ayrımcılık gösteriyor. Zaten tüm event boyunca Marvel evreninde yaşayan sıradan halkın durumunu anlayamadım bir bakıyorum süper kahramanları yuhalıyorlar, yasa geçsin diye miting yapıyorlar sonra başka tie-inde yasa faşizmdir , büyük abi bizi gözetliyor pankartlarıyla karşı çıkıyorlar . Hakikatende halk ne istiyor anlayamadım , madem yasaya karşı çıkan bir çoğunlukta var o zaman nasıl geçti bu yasa , halk oylaması yapıldı mı ? Sorun bahsettiğim yarım yamalak ciddiyiz havası katma çalışmalarından kaynaklanıyor "bakın büyük abi bizi izliyor pankartları geçmişle hesaplaşıyoruz " gibi lafta kalan şeylerle ciddiyeti başaramazsın.Yazarlar arasındaki koordinasyonsuzluk , herkezin kafasına göre hareket etmesine neden oluyor birisi yasayı ırkçılığın üzerine oturtmaya çalışıyor , diğeri insan hakları özgürlük üzerine çekmeye çalışıyor , başkası ise geçmişteki yapılan politik hatalarla hesaplaşma derdinde. Bu tip ırkçılık,ayrımcılık,insan hakları ve geçmişteki hatalarla hesaplaşma gibi konuları derinlemesine işlemeyeceksen hiç kullanmayacaksın. Birde en sondaki savaşta Cap.'ı durduran kişilerin 11 Eylül saldırısından sonra kahraman ilan edilen itfayeci,polis ve acil servis elemanlarının olması apayrı bir olay. Gerçek kahramanlar onlar anladınız mı mesajı ? :)
3-Kahramanlar kahraman gibi davranmıyor
Evet İç Savaş'ın en temel sorunu burada yatıyor , kahramanların davranışları tamamen kahramanlığın dışında davranışlar . Marvel'ın kahramanlarının hep insanlara daha yakın göründüğü söyleniyor fakat benim bu event boyunca gördüğüm tamamen sorumsuzca hareketler ve sığ fikirlilik oldu hatta sonuçlarında tamamen kötülere yakışacak hareketler bile oldu şeytanla anlaşma gibi. Belki sorumsuzca davranışlar ve sığ fikirlilik hayatta sürekli karşımıza çıkan şeyler fakat kahramanların ,insanları kurtarması gereken kişilerin biraz daha ayakları sağlam kişiler olması gerekir . Sorunları olan kahramanlar teması iyi ama uç noktalara çıkarmak karakterleri zedelemeye başlıyor. İlk bölümdeki bahsettiğim Ms.Marvel hikayesindeki Arachne olayı mesela, kendi kızını çatışmanın ortasına sokmak nasıl açıklanabilir yada Luke Cage olayı , yeni doğmuş çocuğunu bırakıp tehlikeli bir savaşa atılmak nasıl bir kahramanlık oluyor. Dünyayı etkileyen bir tehdit mi var ? yoksa kötüler büyük bir ittifak kurup insanlığı mı tehdit ediyor ? Hayır Cage'e göre yasa ırkçı bir yasa ve özgürlük savaşı veriyor , bu saçmalıkla hayatını bu tür davalara adıyanlarada hakaret ediliyor bence. Saçmalık her yerde hakim, Sue çocuklarını bırakıp kocasına savaş açıyor , Örümcek adam sevdiklerinin hayatını riske atıyor , Kara Panter tüm krallığını savaşın eşiğine sokuyor ve Storm ona uyarak X-men'i riske atmaya kalkıyor, peki yasaya karşı çıkan bu kahramanlar büyük son savaştan sonra ne yapıyor ? fikirleri için isyan eden , doğru tarafta olduğuna inanan kahramanlar neden Cap. teslim olur olmaz savaşı bırakıyorlar . Hani inandığınız değerler için savaşıyordunuz ? hani doğru taraftaydınız ? kendi fikirleriniz için mi savaştınız yoksa Cap.'ın fikirleri için mi ? Bu temelsizlik beni fena halde rahatsız etti hele savaşın sonunda herşeyin unutulması tam bir skandal oldu. Sue anında evine döndü , peki ne değişti Sue, Goliath kocanın yaptığı robot yüzünden ölmedi mi?Ayrıca sonrasında isyancılar nasıl bu kadar kolay affedildi anlayamadım ? Sue nasıl elini kolunu sallaya sallaya geri dönüyor ? Kara Panter resmen Amerikaya savaş açtı peki sonra ne oldu dersin, Sue ve Reed ile halka açık resroranda yemek yediler , bunlar savaş sonundaki Fantastik dörtlü sayısında ve bu sayılara tehamül edemedim , üyeler tek tek reality şovlarına çıkarılıyor, muhabirler örümcek adam gibi kaçaklarla FF üzerine röportaj yapıyor , bu nasıl bir ciddiyet. Benim için en büyük hayal kırıklığı bu sayıların Dwayne McDuffie gibi muhteşem çizgiroman uyarlaması animasyonların (Teen Titans,Justice League) yazarlarından birinin elinden çıkması . Neyse Dwayne McDuffie büyük bir yazardır 2011 yılında hayatını kaybetmiştir bunu kalıntının ona devredilmesi olarak görüyorum. Peki Ironman tarafı nasıl bir anda yumuşadı ? Sürek avı başlatmışlarken bir anda herşey neden durdu ? Genel af mı ilan edildi ? Hepsi birden kayıt altına mı girdi (sonrasında Aracne serbest bırakıldı) ? Bu sorular böylecek yanıtsız şekilde kalıyor , bunlar belki hikayedeki boşluklar sayılabilir ama temelde kahramanların kötü karakterizasyonundan kaynaklanıyor. Kahramanlar en ufak anlaşmazlıkta birbirinin kanını dökmeye hazır halde , birde birbirlerinin yakın arkadaşı gibi lanse ediliyorlar . Mâlesef kahramanlar kötülerle savaşmayı unutup birbirlerinin gözünü oymayı tercih ediyorlar ve İç savaş Marvel içinde kötü bir trendin doğmasına neden oldu (aslında M day'den başlamam gerek ama sonra ona geliriz) , kahramanlar kötülerden çok satış uğruna birbiri ile savaştırılmaya başladılar. Bundan hemen sonra World War Hulk geliyor herkezin Hulk ile savaştırıldığı. Sonra Schism var Cyclope ve Wolverin kavgası, X-men içindeki gördüğüm en saçma sapan ayrışma (Tarafların motivasyonu ve ayrışım nedeni çok aptalca) ve okumadığım ama adında bile hayır olmayan Avengers vs X-men , bu İç savaş denen zayıf aptalca kurgulanmış ayrışma öyküsü bunları getirdi , bu kötü trendin Marvel'ı bayağı gerilettiğide ortada bu yüzden reboot olaylarına girişiyorlar ne diyelim bundan sonrası Marvel için iyi geçer umarım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder